Âm nhạc là Mặt Trời trong thế giới của Chia-jung Lee. Nhưng bầu trời nơi đó không phải lúc nào cũng quang đãng. Sau khi tốt nghiệp, nghệ sĩ thổi sáo giàu lòng vị tha này cảm thấy lạc lối. Những câu hỏi như: “Tại sao tôi lại chọn âm nhạc?” “Làm sao tôi có thể dùng kỷ năng này để giúp đỡ người khác?” và “Tất cả những chuyện này sẽ dẫn tới đâu?” đều ám ảnh cô mỗi ngày. Nhưng không lâu sau, cú huých của số phận đã giúp Lee định hình lại âm nhạc của mình với một mục đích mới.
Hỏi: Chị đã bắt đầu con đường âm nhạc như thế nào?
Đáp: Khi tôi lên 8 ở Đài Loan, cha mẹ bắt tôi học piano để kiềm chế tính hiếu động thái quá. Ba năm sau, tôi xem “công chúa thổi sáo” Ellie Lai của Đài Loan chơi một bản nhạc Disney trên TV. Tôi nghĩ âm nhạc đó thật tuyệt, và quyết định chọn luyện tập sáo.
Tôi đã mơ về việc trở thành nghệ sĩ đẳng cấp quốc tế, và từng bước từng bước tôi đang thực hiện mục tiêu của mình. Nhưng khi tôi đến Boston để theo thầy học, cả thế giới bỗng rộng lớn hơn rất nhiều. Tôi nhận ra mình còn phải trau dồi quá nhiều.
Tôi bắt đầu xem lại con đường của mình để trở thành một nhạc công và mục đích trong cuộc sống. Tôi cứ luôn băn khoăn tại sao mình lại chọn âm nhạc. Tôi nhớ lại chương trình TV đã truyền cảm hứng cho tôi theo học thổi sáo, và sức mạnh của âm nhạc lên con người. Tôi ước rằng âm nhạc của mình sẽ giúp người ta quên đi những lo lắng, dù chỉ là một chút.
Hỏi: Kế hoạch nghề nghiệp của chị khi đó là gì?
Đáp: Năm cuối cao học là khoảng thời gian khó khăn nhất cuộc đời tôi. Mọi người xung quanh thì vui vẻ và háo hức tốt nghiệp, trong khi tôi khóc rất nhiều vì không biết phải làm gì tiếp theo. Tìm việc sẽ không khó, nhưng tôi luôn suy tư về việc âm nhạc có ý nghĩa gì đối với mình, và kể cả ý nghĩa của cuộc sống. Mặc dù cảm thấy thực sự mất phương hướng, tôi vẫn biết trong tâm rằng âm nhạc là dùng để giúp người, tuy tôi không biết làm thế nào. Tôi chẳng có kế hoạch nào.
Tôi nghĩ mình sẽ đi dạy nhạc, tôi sẽ có thể giúp đỡ người khác và tìm được niềm vui. Mặc dù tôi không biết điều gì sẽ đến, tôi biết mình không muốn dùng âm nhạc chỉ để chứng minh năng lực của bản thân.
Hỏi: Chị biết đến Shen Yun lần đầu như thế nào?
Đáp: Sau cao học, một người bạn chuyển tiếp cho tôi lá thư tuyển dụng của Shen Yun và đường dẫn tới website. Khi tôi đọc tuyên bố sứ mệnh của họ - dùng vũ múa Trung Hoa truyền thống và âm nhạc để hồi sinh văn hoá Trung Hoa truyền thống – mắt tôi sáng lên. “Đúng rồi!” tôi nghĩ, “Chính là nó!” phần nói về hồi sinh văn hoá thực sự làm tôi phấn khích. Có vẻ như đó là điều rất ý nghĩa mà có thể mang đến lợi ích cho thế giới. Sau đó tôi đã xem nhiều video profile các nghệ sĩ ở trên website, và tôi đã rất cảm động bởi sự chân thành của họ.
Hỏi: Vậy là chị quyết định đi ghi danh.
Đáp: Đúng vậy. Tại buổi phỏng vấn, tôi được giao cho một bản nhạc Shen Yun để trình diễn ngay tại chỗ (mà không chuẩn bị trước). Tôi chưa từng chơi nhạc Trung Hoa, nhưng dường như nó rất quen thuộc. Tôi thấy giai điệu của bản nhạc thật du dương. Chúng tôi đã có ngay sự kết nối.
Tôi theo học về âm nhạc cổ điển phương Tây gần như cả đời, nhưng có lẽ vì xuất thân là người châu Á, tôi vẫn không thực sự là một người phương Tây chơi nhạc. Đó không phải văn hoá của tôi, nó không nằm trong huyết quản của tôi. Lần đầu nghe hoà âm giữa nhạc cụ phương Đông và phương Tây của shen Yun, tôi nhận ra đây chính là điều thực sự cộng hưởng với mình. Tôi cảm thấy tự do vì cuối cùng cũng hiểu được tất cả những năm học tập và luyện tập đó là để làm gì.
Hỏi: Chị xem biểu diễn Shen Yun lần đầu khi nào?
Đáp: Thực ra, cũng chính là buổi tối tôi đi phỏng vấn. Buổi diễn tại nhà hát Lincoln Center, tôi đã khóc vài lần. Khi tiếng cồng đánh lên để bắt đầu buổi diễn, năng lượng toả ra làm tôi thức tỉnh và nước mắt cứ thể tuôn rơi. Đó là lần đầu tôi bị chấn động đến vậy bởi một màn biểu diễn.
Sau buổi diễn, tôi nói với người bạn ngồi bên cạnh: Tôi thật sự tự hào vì nền văn hoá của chúng ta tươi đẹp đến vậy, và nó đang được quảng bá rộng rãi ở phương Tây, một cách chuyên nghiệp như thế.
Tôi chỉ mới phỏng vấn và không biết mình có được nhận hay không. Nhưng khi xem buổi diễn, tôi cảm thấy đầy ắp sự kết nối – tham gia vào Shen Yun sẽ là một vinh dự lớn lao nhất dành cho tôi.
Khi tấm màn sân khấu kéo xuống, tôi lại thấy mình đang khóc. Những nghệ sĩ múa bước ra sân khấu để nói lời tạm biệt, và những nhạc công đứng dậy để chào chúng tôi. Tôi nhớ rằng mình đã ngồi ở ghế khán giả mà ước rằng mình đang ở với dàn nhạc, vẫy tay khán giả và nói rằng, “Tạm biệt, hy vọng năm sau sẽ gặp lại!”
Hỏi: Năm 2012 chị tham gia Shen Yun. Và chỉ một vài tháng sau, đoàn nhạc đã có buổi diễn ra mắt ở Cernegie Hall.
Đáp: Đó là lần đầu tôi biểu diễn ở Carnegie Hall. Tôi vẫn nhớ mình đã nghĩ: “Wow, ngày này đã đến; và đến thật sớm.”
Đó cũng là buổi hoà nhạc lần đầu tiên của Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun. Đêm trước buổi diễn, chúng tôi rất hứng khởi, và nói thật là cũng hồi hộp một chút. Chúng tôi biết mình sẽ là một phần của điều có ý nghĩa lịch sử. Tôi nghĩ mọi người thực sự rất trân quý cơ hội này, và tinh thần của chúng tôi hoàn toàn thống nhất với nhau.
Trong suốt buổi diễn tôi cảm thấy điều gì đó kỳ diệu. Có những chỗ tôi không chơi quãng tám. Tôi ngồi đó tĩnh lặng với đôi mắt nhắm, và bất ngờ thay, cảm giác như thể âm nhạc đang tự tuôn trào. Như thể chúng tôi không hề chơi, mà các vị thần đang giúp đỡ. Nhiều nhạc công cũng cảm giác như vậy. Đó là lần đầu tôi trải nghiệm điều đó – chẳng có buổi luyện tập nào của chúng tôi đạt được trạng thái đó, sự cộng hưởng đó.
Hỏi: Giờ chị đã tham gia Shen Yun được 2 năm. Là một thành viên của dàn nhạc này có phải là điều chị đã kỳ vọng?
Đáp: Để tôi chia sẻ điều này, trong suốt những lần chúng tôi trình diễn, cả dàn nhạc bước vào một trạng thái cực kì tập trung, tôi cảm nhận được năng lượng khổng lồ này, một loại năng lượng vượt xa sự thoả mãn ngắn ngủi mà tự thân âm nhạc của tôi mang đến cho người nghe. Cảm nhận chắc chắn là điều gì đó vĩ đại hơn nhiều so với chỉ mình tôi.
Tôi đã được trải nghiệm, nếu bạn đặt tâm vào trong việc chơi nhạc, khán giả sẽ cảm thấy ngay lập tức. Trong 2 năm ngắn ngủi ở đây, tôi đã luôn cảm thấy bản thân mình thăng tiến trong vai trò một nghệ sĩ. Tôi đã tìm thấy mục đích thật sự của âm nhạc, và cuộc sống. Tôi đang tận hưởng quá trình liên tục leo lên những tầng thứ mới, một cuộc hành trình vô tận, và cũng đầy ắp niềm vui.
* * *
Dàn nhạc Giao hưởng Shen Yun đang thực hiện tour lưu diễn lần thứ 3. Nghệ sĩ Chia-jung Lee và Shen Yun sẽ trở lại nhà hát Carnegie Hall vào ngày 11/10, sau đó là 5 thành phố khác.
Tiểu sử Chia-jung Lee’s bio
Xem thêm Shen Yun Symphony Orchestra and its upcoming performances